Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

 
Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. . Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ne gelen oldu ne de giden. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Юimdi de Эsrail-Filistin. Beni onun yanэna verdiler. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. O rahatsэz oluyordu. Saim Akзэl. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. O da kabul etti. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. . Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. . Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Borusan bunlardan biridir. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. . . MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Эnюallah dьzelir. Bana "Sen kemana" dediler. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Beni зok etkiledi. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Kitap ve gazete okumayэ da. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bunlarsэz yapamam. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Цrneрin bakkala giderken. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Dr. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Onlarla iftihar ediyorum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . . Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. . Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Orada doрdum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Tiyatroda, operada, sinemada. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Okul Эstanbul'daydэ. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Эntihara kadar gidebilirdim. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bunlarsэz yapamam. O rahatsэz oluyordu. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Beni зok etkiledi. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Цrneрin bakkala giderken. Эntihara kadar gidebilirdim. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Onlarla iftihar ediyorum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Beni onun yanэna verdiler. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Эnюallah dьzelir. Ne gelen oldu ne de giden. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. . Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Dr. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. . Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Tiyatroda, operada, sinemada. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Bьtьn tьrlere saygэm var. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Bana "Sen kemana" dediler. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. . "Hani юarkэ"" diye sordum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Borusan bunlardan biridir. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Юimdi de Эsrail-Filistin. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. . Enstrьman црrenmek зaba ister. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Kitap ve gazete okumayэ da. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . O da kabul etti. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Orada doрdum. Saim Akзэl. . Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Okul Эstanbul'daydэ. . 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum.