Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Saim Akзэl. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. . . . Ne gelen oldu ne de giden. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Tiyatroda, operada, sinemada. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Enstrьman црrenmek зaba ister. Onlarla iftihar ediyorum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Okul Эstanbul'daydэ. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Beni onun yanэna verdiler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Orada doрdum. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. . Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. . Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Цrneрin bakkala giderken. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Эnюallah dьzelir. Beni зok etkiledi. Юimdi de Эsrail-Filistin. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Borusan bunlardan biridir. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. O rahatsэz oluyordu. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. . HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Dr. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Kitap ve gazete okumayэ da. Bana "Sen kemana" dediler. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. O da kabul etti. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bunlarsэz yapamam. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Dr. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Enstrьman црrenmek зaba ister. Beni onun yanэna verdiler. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Saim Akзэl. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bana "Sen kemana" dediler. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Okul Эstanbul'daydэ. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. . Ne gelen oldu ne de giden. Tiyatroda, operada, sinemada. . Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Beni зok etkiledi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. O rahatsэz oluyordu. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Bunlarsэz yapamam. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Orada doрdum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. . Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. O da kabul etti. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Borusan bunlardan biridir. Kitap ve gazete okumayэ da. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. . Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. . Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Юimdi de Эsrail-Filistin. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. . Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Onlarla iftihar ediyorum. Цrneрin bakkala giderken. . Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Эnюallah dьzelir. Эntihara kadar gidebilirdim. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. "Hani юarkэ"" diye sordum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz.