Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. . Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Bana "Sen kemana" dediler. Эntihara kadar gidebilirdim. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Saim Akзэl. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Kitap ve gazete okumayэ da. Юimdi de Эsrail-Filistin. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Эnюallah dьzelir. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. "Hani юarkэ"" diye sordum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. . . Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Dr. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. O rahatsэz oluyordu. Okul Эstanbul'daydэ. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. . Borusan bunlardan biridir. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Beni onun yanэna verdiler. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. . . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. O da kabul etti. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Цrneрin bakkala giderken. . Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Orada doрdum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bunlarsэz yapamam. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Tiyatroda, operada, sinemada. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Ne gelen oldu ne de giden. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. . Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bьtьn tьrlere saygэm var. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. . 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Enstrьman црrenmek зaba ister. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Beni зok etkiledi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Onlarla iftihar ediyorum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. . Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Bunlarsэz yapamam. Kitap ve gazete okumayэ da. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Borusan bunlardan biridir. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Beni зok etkiledi. . Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Ne gelen oldu ne de giden. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Tiyatroda, operada, sinemada. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Bana "Sen kemana" dediler. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. . Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Эnюallah dьzelir. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. O rahatsэz oluyordu. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Okul Эstanbul'daydэ. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Saim Akзэl. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Цrneрin bakkala giderken. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. . MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. . O da kabul etti. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. . Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Эntihara kadar gidebilirdim. Orada doрdum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Beni onun yanэna verdiler. Bьtьn tьrlere saygэm var. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Onlarla iftihar ediyorum. Юimdi de Эsrail-Filistin. . Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Dr.