Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Tiyatroda, operada, sinemada. . Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Orada doрdum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Beni зok etkiledi. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. . Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. . Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Эnюallah dьzelir. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. O da kabul etti. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Юimdi de Эsrail-Filistin. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Bana "Sen kemana" dediler. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. . Okul Эstanbul'daydэ. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Saim Akзэl. . Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Цrneрin bakkala giderken. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Dr. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. . Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Эntihara kadar gidebilirdim. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. O rahatsэz oluyordu. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Beni onun yanэna verdiler. Ne gelen oldu ne de giden. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. "Hani юarkэ"" diye sordum. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kitap ve gazete okumayэ da. . Borusan bunlardan biridir. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Enstrьman црrenmek зaba ister. Onlarla iftihar ediyorum. . 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. . Bunlarsэz yapamam. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. . Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. . Юimdi de Эsrail-Filistin. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Ne gelen oldu ne de giden. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Saim Akзэl. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Borusan bunlardan biridir. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Okul Эstanbul'daydэ. . Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Bunlarsэz yapamam. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. "Hani юarkэ"" diye sordum. . Kitap ve gazete okumayэ da. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. . Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. . Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Orada doрdum. . Beni зok etkiledi. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Onlarla iftihar ediyorum. Цrneрin bakkala giderken. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. . Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Tiyatroda, operada, sinemada. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bьtьn tьrlere saygэm var. . Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Enstrьman црrenmek зaba ister. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. O rahatsэz oluyordu. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Эnюallah dьzelir. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. O da kabul etti. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Dr. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Bana "Sen kemana" dediler. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Beni onun yanэna verdiler. Эntihara kadar gidebilirdim. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik.